BEBEKLERDE BÜYÜME ATAKLARI NEDİR, HANGİ HAFTALARDA GÖRÜLÜR?

---

BEBEKLERDE BÜYÜME ATAKLARI NEDİR?

Bebeklerde büyüme atakları, bebeklerin zihinsel ve fiziksel gelişim gösterdiği dönemlerdir. Bu atak dönemlerine harika haftalar ismi de verilir.

Bebeklerin belirli zamanlarda yaşadığı bu atak dönemlerinde ağlama krizleri, iştahta azalma, huysuzluk, uyku düzeninde bozulma gibi belirtiler yaşanması normaldir. Aslında her büyüme atağı sonrası bebek önemli bir gelişim gösterir. Yani her atak sonrasında bebekte emekleme, oturma, yürüme gibi büyük gelişimsel beceriler gözlemlenir. Yani büyüme atakları bebeğin hızla büyüdüğü dönemlerdir.

BÜYÜME ATAKLARI NASIL HESAPLANIR?

Büyüme atakları bebeğin 40. Haftada doğduğu kabul edilerek hesaplanır. Prematüre ya da erken doğan bebeklerde doğum tarihine göre hesaplanmaz. Beklenen doğum tarihi üzerinden yani bebeğin 40 haftalık doğum tarihine göre hesaplama yapılır. Bu ataklar belirtilen haftalardan 1-2 hafta önce ya da sonra da başlayabilir.

BÜYÜME ATAKLARI BELİRTİLERİ NELERDİR?

• Nedensiz ağlama,

• Huzursuzluk,

• İştahsızlık,

• Bazen de iştah artışı daha fazla emmek isteme,

• Uykuya dalmada zorluk,

• Sık sık uyanma,

• Anneye veya babaya daha fazla düşkünlük,

• Kucak isteği,

• Davranış değişimi

BÜYÜME ATAKLARI NEDEN OLUR?

Büyüme ataklarının nedeni bebeğin bu dönemlerde gelişimsel olarak sıçrama yaşamasıdır. Bebekler bu dönemlerde büyük gelişimler gösterirler o yüzden bu durum bebekte yukarıda bahsedilen geçici durumlara yol açabilir. Büyüme atakları gayet normaldir ve geçicidir.

BEBEKLERDE BÜYÜME ATAKLARI NE ZAMAN OLUR?

Bir çocuk, 2 yaşına gelene kadar toplamda 10 atak geçirmektedir. 

• 5. Hafta: Değişen Duyular Dünyası

• 8. Hafta: Oluşumlar Dünyası

• 12. Hafta: Yumuşak Geçişler Dünyası

• 19. Hafta: Olaylar Dünyası

• 26. Hafta: İlişkiler Dünyası

• 37. Hafta: Kategoriler Dünyası

• 46. Hafta: Zincirleme Olaylar Dünyası

• 55. Hafta: Programlar Dünyası

• 64. Hafta: İlkeler Dünyası

• 75. Hafta: Sistemler Dünyası

1)5.HAFTA: DEĞİŞEN DUYULAR DÜNYASI

Bu ilk atak haftasında bebek duyularını tanımaya başlar. Elini ağzına, kulaklarına, burnuna götürebilir. Kendi uyumayı bilmediği için uykusu gelince huzursuz olur ve ağlar. Bu dönemde duyular ve iç organlar gelişmektedir. Bu dönemde bebeğiniz dış uyaranları algılamaya başlar. O yüzden daha fazla yorulabilir.

Bu atak döneminden sonra:

• Bebeğiniz tanıdığı yüzlere gülümseyebilir.

• Seslere dikkat kesilip dinleyebilir.

• Artık daha fazla uyanık kalmaya başlayıp, etrafta olup biteni izlemek isteyebilir.

Bu hafta ne yapmalı?

Bebeğinize sessiz ve karanlık bir ortamda yaptırdığınız banyo ve masaj sonrası akşam 7-8 den sonra uyutmayı deneyebilirsiniz. Diğerlerine göre daha kolay geçen bir haftadır.

2)8.HAFTA: OLUŞUMLAR DÜNYASI

Bu atak haftası 5. Haftaya göre daha zorludur çünkü bu haftada bebekte gaz sancıları oluşmaya başlar. Aynı zamanda bu dönem bebek ellerini ve ayaklarını keşfede ve daha çok hareketlenmeye başlar.

Bu atak döneminden sonra:

• Bebeğiniz başını hafifçe kaldırabilir.

• Eşyaları kavramak isteyebilir.

• Dönme alıştırmaları yapabilir.

• Ayaklarını ağzına sokmaya çalışabilir.

Bu hafta ne yapmalı?

Bu dönemde bebeğinizle bol bol konuşmalı, el ayak egzersizleri yaptırabilirsiniz. Gün içerisinde çok fazla dış uyarana maruz kaldığı için bebeğiniz daha çabuk yorulacaktır. Bu bakımdan bebeğinizi akşam erken uyutmanızda fayda var. Bebeğinize bol bol sarılın ve kucağınızda dik biçimde dolaştırın. Yine bu dönemde siyah beyaz kontrast renkli oyuncaklar kartlar gösterebilirsiniz. Genelde 2 hafta sürer.

BAKINIZ: BEBEKLERDE GAZ SANCISINA İYİ GELEN ŞEYLER NELERDİR?

3)12. HAFTA: YUMUŞAK GEÇİŞLER DÜNYASI

Bu haftada bebeğinizin hareketleri iyice artar. Sağa sola dönen bebek daha fazla etrafta keşif yapabilir. Kaslarını daha rahat hareket etmeyi öğrendiği için gaz problemleri biraz azalır. Bu dönemde değişik sesler çıkartır. Salya artışı görülebilir. Parmak kasları geliştiği için gördüğü her şeyi kavramak ister. Bu atak döneminde tükürük bezleri geliştiği için emme isteğinde artış olacaktır. Sürekli meme isteyebilir, istedikçe emzirmek gerekir. Bu dönemde bebek çok sık uyanır ve zor uykuya dalar.

Bu atak döneminden sonra:

• Oyuncağına elini uzatabilir.

• Görüntüleri iyi şekilde takip eder.

• Daha bilinçli iletişime geçebilir.

• İsmi söylendiğinde bakabilir.

• Her şeyi ağzına sokmaya başlayabilir.

• Çığlık atma ve agulamayı keşfedebilir.

Bu hafta ne yapmalı?

• Bebeğinizle bol bol konuşun.

• Ağzına sokabileceği oyuncaklar verebilirsiniz.

• Oyun halıları bu hafta için çok uygundur.

• Sevdiği oyuncağı önüne koyup alması için teşvik edebilirsiniz.

• Bu dönemde bol bol onu emzirebilirsiniz.

• Bu hafta genelde 1 hafta sürer.

4)19. HAFTA OLAYLAR DÜNYASI

Bu atak haftası en zor atak haftasıdır. Diğer haftalara göre daha uzun sürer. 4-5 haftaya kadar uzayabilir. Bu haftada en sık karşılaşılan belirti bebeğin uyku düzeninin bozulmasıdır. Bebek bu haftalarda uyumak istemez ya da sık sık uyanır. Çok huysuzdur. Nedensiz ağlamalar görülebilir. Anneden ayrılmak istemeyebilir, size bağımlı hale gelebilir.

Bu atak döneminden sonra:

• Yaslanarak oturabilir.

• Eşyaları ısırmak isteyebilir.

• Emekleme alıştırmaları yapabilir.

• Değişik sesler çıkarır.

• Eşyaları bir elinden diğerine aktarabilir.

• Nesneleri atmaya başlar.

• Bu haftadan sonra tatları, ışığı, sesleri çok daha iyi ayırt eder.

Bu hafta ne yapmalı?

• Emzirirken sessiz ve sakin ortamları seçmelisiniz, dikkati çabuk dağılabilir.

• Bu atak haftasında bol bol bebeğinizi dışarı çıkarabilirsiniz.

• Ce- e oyunları oynayabilirsiniz.

• Destekli şekilde oturtmanız hoşuna gidecektir.

• Bu atak haftası biraz zorludur o yüzden geçici olduğunu kabullenmek en iyisidir.

5) 26. HAFTA: İLİŞKİLER DÜNYASI

Bu atak haftasında bebeğiniz nesneler arasındaki uzaklığı ve yakınlığı ayırt etmeye başlar. Bebeğin mesafe algısı oluştuğu için annesi gidince ağlamaya başlayabilir. Katı gıdaya geçiş dönemi de olan bu hafta da önemli değişimler bebeğinizi yorabilir. Mesafeleri öğrenen bebeğiniz uzakta olan şeyleri dahi ister. Her nesneye ulaşmak için çabalar. Emekleme çalışmaları devam eder.

Bu atak döneminden sonra:

• Beden koordinasyonu arttığı için emeklemeye başlayabilir.

• Ağızlarından baloncuk çıkarabilirler.

• Bir nesneyi kaldırıp altında olan diğer nesneyi alabilir.

• Oturmayı çok severler, yatmaktan hoşlanmazlar.

Bu hafta ne yapmalı?

Bu dönemde bebeğiniz size çok bağımlı olacağından onu yalnız bırakmamak en iyisi olacaktır. Bol bol yanında olun, sarılın. Kanguruyla dışarıda gezinti yapmak iyi bir fikir olabilir.

6) 37. HAFTA: KATEGORİLER DÜNYASI

Nesneler arasındaki ilişkileri çözüp sınıflandırdığı bu hafta kategorilendirme yapar. İnsanlar ve hayvanları ayrı ayrı sınıflandırabilir. Bu atak haftasının en sık görülen belirtisi sizin kıyafetlerinizi çekip ayrılmak istememe, yabancılardan utanma, ruh hali değişkenliğidir. Bu atak döneminde huysuzluk 4 haftaya kadar sürebilir.

Bu atak döneminden sonra:

• Bu atak döneminin sonunda sizi en çok şaşırtacak olan bebeğinizin bilişsel gelişimi olabilir.

• Bu haftadan sonra oyuncaklarla oyun kurabilir, sizi de oyuna davet edebilir.

• Yerde bulduğu şeyleri dikkatle inceler.

• Bu haftadan sonra kendini kaldırabilir.

• Mama sandalyesinde kendi aldıkları sebzeleri kendi başına ağzına atıp yiyebilir.

Bu hafta ne yapmalı?

• Bebeğinizi bol bol açık havada dolaştırıp yeni keşifler yapmasını sağlayabilirsiniz

• Bu hafta resimli kitapları incelemek ilgisini çok çekecektir.

• Sizden ayrılmak istememesini saygıyla karşılayın ve ona bol bol sarılın. Yanında olduğunuzu hissettirin.

• Bu haftada aynada kendisini incelemesini sağlayabilirsiniz.

7) 46. HAFTA: ZİNCİRLEME OLAYLAR DÜNYASI

1 yaş öncesi son atak dönemi olan bu hafta yine zorlu geçen atak haftalarından biridir. Genelde 41. Haftada başlar. Emekleme, yürümeyi öğrenme, kendi başına yeme gibi gelişimler yaşadığı bu haftalar bebek ve anne için sıkıntılı geçebilir. Bu atak dönemi 4-5 hafta sürebilir.

Bu atak döneminden sonra:

• Bebeğiniz yürümeye başlayabilir.

• Emekliyorsa çok hızlı emekleyebilir.

• Kendi başına yiyebilir.

• Bardaktan su içebilir.

• Olayların bir dizi halinde geliştiğini kavrar, öncesi sonrası kavramları gelişir.

Bu hafta ne yapmalı:

• Bu atak döneminde kendi başına yemesine izin verebilirsiniz. Parmak sebzeler bunun için idealdir.

• Su içmesi için bardak kullanmasını teşvik edebilirsiniz.

• Yürümesi için bol bol egzersiz yapabilirsiniz.

• Saklambaç oynamak keşif duygusunu harekete geçirir.

• Büyük Legolarla oynamayı sevebilir.

8) 55. HAFTA: PROGRAMLAR DÜNYASI

Bu atak döneminin belirtilerinden biri iştahsızlıktır. Yine bu dönemde tanımadığı kişileri görünce ağlayabilir. Banyo yapmak istemeyebilir.

Bu atak döneminden sonra:

• Günlük rutinleri öğrenir.

• Ev içinde yaptığınız şeyleri taklit edebilir. Temizlik gibi.

• Olayların sırasını kavrar.

• Yavaş yavaş rutinleri oluşmaya başlar.

• Komutları öğrenir ve uygular.

Bu hafta ne yapmalı:

• El süpürgesi gibi eşyalarla oynamasına izin verebilirsiniz.

• Komutları öğrendiği için oyunlar kurabilirsiniz.

• Bu dönemde öğrenme çok hızlıdır. Yeni alışkanlıklar kazandırabilirsiniz.

9) 64. HAFTA: İLKELER DÜNYASI

Yaklaşık 15 aylık olunan bu dönemde bebek 2 yaş sendromu belirtileri de göstermeye başlar. Bu dönemde biraz uzun ve zorlu geçebilir. Bu dönemin en belirgin özelliği inatlaşmadır. Aile rutinlerinize uymak istemeyebilir. İstediğini yaptırmak için ağlayabilir.

Bu atak döneminden sonra:

• Evet hayır kelimelerini kullanabilir.

• Dil gelişimi ilerlemeye başlar.

• Dışarı çıkmaktan hoşlanır.

• Taklit yetenekleri gelişir.

• Neden sonuç ilişkisi kurmakta baya iyidir.

• Dur, yapma gibi komutları anlar ama yerine getirmeyebilir.

Bu hafta ne yapmalı?

• Neden sonuç ilişkileri geliştirdiği için olumlu davranışlar öğretmek için doğru zamandır.

• Beraber oyun oynayabilirsiniz.

• Meslek oyunları oynayabilir, taklit yeteneklerini geliştirebilirsiniz.

• Bu ay sınır çizmek için de ideal bir zamandır.

10) 75. HAFTA: SİSTEMLER DÜNYASI

Bu hafta 2 yaş sendromunun da belirtilerinin iyice kendini gösterdiği bu dönemde inatlaşma davranışları da iyice artar. Yaklaşık olarak 4 hafta süren bu dönemde anneyi paylaşmama, ilgi çekmeye çalışma, eşyalarını paylaşmama gibi durumlar ön plandadır.

Bu atak döneminden sonra:

• Karar verme mekanizması gelişir.

• Bebeğiniz bu dönemde bedenini tanır.

• Ben ve sen algısını iyice ayırt eder.

Bu dönemde ne yapmalı:

BAKINIZ: 2 YAŞ SENDROMU İÇİN ÖNERİLER

BÜYÜME ATAKLARI DİĞER SORUNLARDAN NASIL AYIRT EDİLİR?

• Ateş,

• Halsizlik,

• Diş çıkarma belirtileri,

• Günlük rutin değişimi,

Gibi bazı belirtiler varsa huysuzluk atak haftası kaynaklı değil fiziksel problemlerden de kaynaklanmış olabilir. Mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

Bu makale hakkında yorum yapmak ister misiniz ? Tecrübelerinizi paylaşabilirsiniz

---